User Experience

User Experience (UX) to inaczej doświadczenia użytkownika. W kontekście digital marketingu o UX mówi się jako o projektowaniu i badaniu interfejsów cyfrowych, które w centrum uwagi stawiają potrzeby i komfort użytkowników. Podstawą działań jest to, by dowiedzieć się, czego oczekuje odbiorca i dostarczyć mu intuicyjnych, wygodnych rozwiązań. Wszystko po to, aby korzystanie z produktów cyfrowych było przyjemnością.

Spis treści:

  1. User Experience – co to jest?
  2. Dlaczego UX jest ważny?
  3. Z czego składa się UX design?
  4. Jak zoptymalizować stronę pod kątem UX?
  5. Audyt UX – dlaczego warto go przeprowadzić?
  6. Jakie są rodzaje badań UX?
  7. Użyteczność e-commerce – jakie pytania warto sobie zadać?
  8. Błędy w zakresie UX, których nie warto popełniać
  9. Dobry UX, czyli jaki powinien być cyfrowy produkt?
  10. Czym zajmuje się UX designer?
  11. Podsumowanie

User Experience – co to jest?

User Experience (UX) to całość wrażeń, których użytkownik doświadcza, podczas korzystania z produktu lub usługi. UX to szerokie pojęcie, obejmujące różne elementy, takie jak interfejsy użytkownika, nawigacja, wygląd i funkcjonalność. Celem User Experience jest zapewnienie użytkownikom pozytywnych doświadczeń, w trakcie korzystania z produktów lub usług – również tych cyfrowych. Inaczej mówiąc, każda osoba, która wchodzi w interakcje z np. stroną internetową czuje się rozczarowana i zniechęcona, gdy witryna została wykonana w sposób utrudniający konsumpcję znajdujących się tam treści lub ukształtowanie witryny utrudnia realizację pewnych procesów, np. zakupu. Stąd też konieczność badań UX, które mają za zadanie wyłapanie tych trudności i ich naprawę, a wszystko to w celu poprawy komfortu użytkowników witryny.

Dlaczego UX jest ważny?

Nikt nie lubi korzystać z interfejsów, które są niewygodne. Chyba każdy z nas kiedyś doświadczył takiej sytuacji i wie, że zniechęca ona do pozostania na stronie internetowej czy zakupów. Konsekwencje złego UX są więc nie tylko estetyczne, ale również ekonomiczne – mniejsza ilość zakupów, mniejsza ilość leadów itd. 

Warto zwrócić uwagę m.in. na aspekt lojalności. Jeśli odbiorca będzie miał pozytywne doświadczenia z produktem lub usługą, będzie bardziej skłonny ku temu, by zostać i polecać je innym osobom. Satysfakcjonujące doświadczenia użytkownika pozwalają budować trwałe relacje z klientami. 

Po drugie, UX może znacząco wpłynąć na wskaźniki konwersji, takie jak sprzedaż produktów online czy rejestracje na stronie internetowej. Użytkownicy są bardziej skłonni dokonywać pożądanych działań, jeśli interfejs jest intuicyjny i przyjazny oraz podczas swojej podróży przez stronę nie napotykają żadnych przeszkód i zniechęcających trudności.  

Po trzecie, kiedy użytkownicy łatwo znajdują potrzebne informacje lub rozwiązują problemy na stronie lub w aplikacji, zmniejsza się liczba zapytań, kierowanych do działu obsługi klienta, co przekłada się na niższe koszty. UX pomaga także w budowie pozytywnego wizerunku marki i pomaga usprawnić szereg wewnętrznych procesów w firmie, co prowadzi do oszczędności czasu i zasobów.

Z czego składa się UX design?

UX design, czyli projektowanie doświadczeń użytkownika, jest wielowymiarowym procesem, który obejmuje różne aspekty interakcji użytkownika z produktem cyfrowym. Składa się on z kilku kluczowych elementów: 

  • Badania użytkowników – zrozumienie potrzeb, zachowań i motywacji użytkowników poprzez obserwacje, wywiady i ankiety. To fundament, na którym opiera się cały proces projektowania UX. 
  • Architektura informacji – organizowanie i strukturyzowanie treści w sposób, który jest intuicyjny dla użytkowników. Chodzi o to, aby informacje były łatwe do znalezienia i nawigowanie po nich było proste. 
  • Projektowanie interakcji – tworzenie interfejsów, które umożliwiają użytkownikom efektywne i satysfakcjonujące interakcje z produktem. Obejmuje to projektowanie przepływu zadania, przycisków, menu i innych elementów interaktywnych. 
  • Projektowanie wizualne – opracowywanie estetycznego wyglądu produktu, w tym układu, kolorów, typografii i obrazów. Chociaż projektowanie wizualne jest często mylone z UX, jest to tylko jeden z jego aspektów. 
  • Prototypowanie i testowanie użyteczności – tworzenie wersji roboczych produktu, które mogą być testowane na użytkownikach. Testowanie użyteczności pozwala zidentyfikować problemy i poprawić projekt przed jego finalizacją. 
  • Dostosowanie do różnych urządzeń i platform – zapewnienie, że produkt działa dobrze na różnych urządzeniach, od komputerów stacjonarnych po smartfony, oraz jest kompatybilny z różnymi systemami operacyjnymi i przeglądarkami. 
  • Dostępność i inkluzja – projektowanie z myślą o różnorodności użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami, aby produkt był dostępny i użyteczny dla jak najszerszego grona odbiorców. 
  • Strategia treści – opracowywanie i wdrażanie skutecznej treści, która komunikuje się z użytkownikami i wspiera cele biznesowe produktu. 
  • Analiza i iteracja – monitorowanie sposobu, w jaki użytkownicy wchodzą w interakcję z produktem, i dokonywanie iteracyjnych ulepszeń w celu ciągłego poprawiania doświadczenia użytkownika. 

Każdy z tych elementów odgrywa kluczową rolę w tworzeniu spójnego i satysfakcjonującego doświadczenia użytkownika, co jest niezbędne dla sukcesu każdego produktu cyfrowego. UX design to nie tylko projektowanie pięknych interfejsów; to holistyczne podejście do tworzenia produktów, które są użyteczne, używalne i przyjemne w interakcji.

Jak zoptymalizować stronę pod kątem UX?

UX to bardzo szeroka dziedzina, która obejmuje wiele technik i metod. Wpływ na użyteczność strony dla odbiorców ma wiele elementów, a wiele z nich możliwe jest do wyłapania dopiero po szczegółowej analizie ich zachowania. Jednak warto wymienić choć kilka głównych płaszczyzn, które warto wziąć pod lupę jako pierwsze.  

  • Po pierwsze – witryna powinna być responsywna i dostępna z każdego urządzenia. Prawdą jest to, że większość użytkowników Internetu korzysta z urządzeń mobilnych takich jak telefon komórkowy. Łatwo to sprawdzić choćby analizując odpowiedni raport w Google Analytics. Wersja mobilna witryny internetowej jest więc ważniejsza niż ta desktopowa. Nieprzypadkowo w digital marketingu mówi się o paradygmacie mobile first. Warto zatroszczyć się choćby o to, czy wszystkie kluczowe informacje, które powinni widzieć odbiorcy, są dla nich dostrzegalne na mniejszych rozdzielczościach. Zapewniając odpowiednią prezentację informacji i procesów na małych ekranach, dbamy o to, aby poziom konwersji był odpowiedni.  
  • Po drugie, warto zadbać o atrakcyjne elementy wizualne, takie jak zdjęcia, grafiki i filmy. Nie oszukujmy się, nikt nie lubi zapoznawać się z długimi partiami tekstu, tym bardziej jeśli nie jest posegmentowany. Z badań jasno wynika, że ludzie o wiele efektywniej zapamiętują treści, które podane są w formie graficznej czy multimedialnej. Stąd też warto zadbać o to, aby nasze strony internetowe prezentowały informacje w sposób różnorodny i czytelny z wykorzystaniem elementów graficznych – szczególnie ważne jest to np. w przypadku kart produktów w e-commerce.  
  • Po trzecie, strona powinna być łatwa w nawigacji i intuicyjna w użyciu. Użytkownicy powinni łatwo odnaleźć potrzebne informacje i funkcje oraz nigdy nie mogą zagubić się na ścieżce, którą podążają. Świetnie, jeśli będziemy prezentować im “miejsce” w obrębie witryny, w którym w danej chwili się znajdują. Można to osiągnąć za pomocą odpowiednio przygotowanych nagłówków i breadcrumbs
  • Po czwarte, warto zadbać o szybkość ładowania strony. Chyba nie ma nic bardziej frustrującego niż konieczność długiego oczekiwania na załadowanie się informacji na stronie internetowej. Należy pamiętać, że użytkownicy Internetu są niecierpliwi. Jeśli każemy im długo czekać na pojawienie się informacji, to najprawdopodobniej opuszczą witrynę. Musimy więc zadbać, aby nasza strona była szybka i lekka, co wpłynie na komfort jej użytkowania. Można to osiągnąć m.in. poprzez optymalizację obrazów czy skompresowanie plików CSS i JavaScript.  
  • Należy zadbać o przejrzystość struktury strony oraz jej estetyczny wygląd. 

A to, które dokładnie elementy strony będą wymagały zmian, wskaże audyt UX.  Jego wynikiem będą rekomendacje modyfikacji, po których wprowadzeniu, poprawie powinny ulec nie tylko doświadczenia użytkowników, ale także współczynnik konwersji.

Audyt UX – dlaczego warto go przeprowadzić?

Badanie użyteczności strony należy zawsze rozpocząć od audytu UX, czyli kompleksowej analizy ukształtowania strony lub aplikacji, która przeprowadzana jest przez specjalistę. Postępowanie tego rodzaju przynosi następujące korzyści. 

  • Weryfikacja problemów w witrynie – analiza UX dostarczy informacji o błędach i problemach na stronie, które powodują zarówno problemy z osiągnięciem wysokich pozycji w bezpłatnych wynikach wyszukiwania, jak i utratę zainteresowania ze strony odbiorców.  
  • Zwiększenie ergonomii – wyeliminowanie błędów, powodujących np. zbyt wolne ładowanie strony, pozwoli poprawić komfort użytkowników i działanie witryny.  
  • Maksymalizacja sprzedaży – podczas audytu, przygotowywane są rekomendacje zmian, których wprowadzenie skutkuje podniesieniem generowanego przychodu.  
  • Zwiększenie współczynnik konwersji – optymalizacja kluczowych elementów na stronie sprzedażowej, takich jak karta produkty czy koszyk, pozwala zwiększyć konwersje.  
  • Poprawa satysfakcji użytkowników – wdrożenie wytycznych zawartych w raporcie z audytu wpłynie na poprawę doświadczeń, związanych z użytkowaniem strony.  

Rekomendacje w takim audycie zazwyczaj mają przypisane wagi określające ich istotność. Pewne zmiany są krytyczne, pewne jedynie kosmetyczne. Zastosowanie gradacji podczas audytu UX strony pozwala jednocześnie wyznaczyć horyzont czasowy zmian i rozplanować pracę od tych najpilniejszych, które najmocniej wpłyną na użyteczność strony, a więc komfort korzystania z niej przez użytkowników, ale jednocześnie poziom konwersji.

Jakie są rodzaje badań UX?

Istnieje kilka metod poprawy użyteczności stron www. Jedne bazują na ogólnej wiedzy na temat dobrych praktyk w projektowaniu interfejsów wyniesionej z licznych badań i uogólnionej w postaci zasad i tzw. heurystyk. Inne stawiają na analizę przypadków tu i teraz, korzystając z narzędzi i map ciepła, które pozwalają podejrzeć, jak użytkownicy konsumują treści znajdujące się w witrynach. 

Wśród tych metod szczególne miejsce zajmują stacjonarne moderowane badania i zdalne niemoderowane badania.  

Stacjonarne moderowane badania odbywają się w kontrolowanym środowisku, gdzie moderator obserwuje i kieruje użytkownikiem przez serię zadań, zbierając bezpośrednie opinie i obserwując zachowania. Ta metoda pozwala na głębokie zrozumienie sposobu interakcji użytkowników z witryną i identyfikację konkretnych problemów. 

Zdalne niemoderowane badania polegają na obserwowaniu użytkowników korzystających z witryny w ich naturalnym środowisku, bez bezpośredniej interakcji z moderatorem. Polega to na tym, że na stronie internetowej lub w aplikacji instalowane są specjalne narzędzia, które nagrywają interakcje użytkowników. Te dane są następnie analizowane i na ich podstawie specjaliści mogą wyciągać odpowiednie wnioski.

Audyt UX strony?
Zapytaj o ofertę

Użyteczność e-commerce – jakie pytania warto sobie zadać?

Niezależnie od tego, z pomocą jakich działań firma chce przyciągać użytkowników – czy to dzięki płatnym kampaniom reklamowym, czy to w wyniku działań organicznych, jest pewna pula pytań, na które warto regularnie odpowiadać, celem ogólnej kontroli efektywności działań na stronie. Jest to niezwykle istotne, aby nie przepalać budżetów marketingowych. Jeśli decydujemy się bowiem na dostarczanie ruchu za pomocą kampanii płatnych, warto ten ruch kierować do strony, która jest przyjazna dla odbiorcy i nie będzie powodować trudności. Do pytań tego typu, można zaliczyć m.in. te z poniższej listy.  

  • Ilu użytkowników pozyskujemy?  
  • Ilu użytkowników dodaje produkt do koszyka?  
  • Ilu użytkowników realizuje zamówienie?  
  • Które etapy lejka zakupowego są problematyczne?  
  • Z czym i dlaczego użytkownicy mają problem?  

Jeśli z odpowiedzi np. na pytanie „Ilu użytkowników dodaje produkt do koszyka?” wynika, że tego typu osób jest niewiele, trzeba zastanowić się, gdzie leży tego przyczyna. Na część pytań odpowie analityka (można sprawdzać m.in. raporty w Google Analytics 4). Ale nie wszystkie odpowiedzi są możliwe do uzyskania, tylko dzięki danym ilościowym. Czasami należy przeprowadzić badania, nastawione na dogłębną eksplorację danego problemu.    

Dla przykładu – odpowiedzi na pytanie: „Które etapy lejka zakupowego są problematyczne?”  można szukać z tzw. lotu ptaka (czyli doszukiwać się jej w analityce), jednak by szczegółowo poznać problem – trzeba zbadać interfejs na użytkownikach (można np. zainstalować na stronie narzędzie, nagrywające ruch, takie, jak np. HotJar).

Błędy w zakresie UX, których nie warto popełniać

Wiemy już, czym jest UX i dlaczego jest ważny. Dowiedzieliśmy się również, na jakie elementy ukształtowania strony internetowej zwracać uwagę, aby ta była przyjazna dla użytkowników. Teraz spróbujemy odwrócić to pytanie i wskazać na najczęściej pojawiające się błędy, które obniżają użyteczność witryn. Oto one: 

  • Brak dopasowania strony do urządzeń mobilnych – użytkownicy chętnie robią zakupy czy korzystają z różnych stron z poziomu smartfona lub tabletu. Niedopasowanie strony do tego typu urządzeń jest poważnym błędem.  
  • Długi czas wczytywania strony – nikt nie lubi czekać, aż informacje na stronie pojawią się. Użytkownicy oczekują natychmiastowej reakcji witryny na dokonywane przez nich akcje. Należy zadbać o ten krytyczny wymiar strony.  
  • Nadużywanie okienek typu pop-up – chociaż mogą one skutecznie przyciągać uwagę, ich nadmiar lub pojawianie się w nieodpowiednich momentach może irytować użytkowników i skłaniać ich do opuszczenia strony. 
  • Nieatrakcyjne przedstawienie produktów – użytkownicy oczekują realistycznego przedstawienia produktów. Niewystarczająca jakość zdjęć i nagrań lub zbyt artystyczne ujęcia mogą utrudnić im podjęcie decyzji o zakupie. 
  • Ograniczone informacje o produkcie – zbyt skąpe informacje mogą pozostawić użytkowników bez odpowiedzi na ważne pytania, co może zniechęcić ich do zakupu. 
  • Zbyt długie opisy na stronie – użytkownicy często skanują teksty, szukając konkretnych informacji. Zbyt długie bloki tekstu mogą ich zniechęcać i sprawiać, że opuszczą stronę. Błędem jest również zamieszczanie długich partii tekstu bez jego segmentacji, czyli stosowania nagłówków i podziału na akapity. 
  • Brak informacji kontaktowych – niepodanie danych kontaktowych może obniżyć wiarygodność marki i utrudnić użytkownikom kontakt z obsługą klienta. 
  • Ignorowanie potrzeb grupy docelowej – projektowanie doświadczeń użytkownika wymaga dobrej znajomości jego potrzeb. Bez tego bardzo trudno jest przygotować atrakcyjny, a zarazem użyteczny interfejs.  
  • Nielogiczna nawigacja w witrynie – nieintuicyjna nawigacja może frustrować użytkowników i sprawiać, że szybko zrezygnują z dalszego przeglądania strony.

Dobry UX, czyli jaki powinien być cyfrowy produkt?

W dzisiejszym świecie, gdzie technologia cyfrowa jest wszechobecna, znaczenie dobrego UX (User Experience) staje się coraz bardziej istotne. Na szczęście nie musimy zaczynać od zera. Podczas projektowania witryn czy aplikacji możemy skorzystać z wiedzy i porad ekspertów, które zostały skodyfikowane w postaci zasad. Jednym z kluczowych elementów projektowania UX są heurystyki Nielsena, opracowane przez Jakoba Nielsena, jednego z najbardziej wpływowych specjalistów w dziedzinie użyteczności. Heurystyki te są zbiorem ogólnych zasad, które pomagają projektantom tworzyć bardziej użyteczne i intuicyjne interfejsy. Oto kilka z nich: 

  • Widoczność statusu systemu – system powinien zawsze informować użytkownika o tym, co się dzieje, poprzez odpowiedni feedback w rozsądnym czasie. To pomaga użytkownikowi zrozumieć, że ich działania miały skutek i co się aktualnie dzieje. 
  • Zgodność systemu ze światem rzeczywistym – system powinien mówić językiem użytkownika, z wykorzystaniem słów, fraz i koncepcji znajomych użytkownikowi, a nie języka systemowego. Informacje powinny być prezentowane w naturalnej i logicznej kolejności. 
  • Kontrola użytkownika i swoboda – użytkownicy często wykonują czynności przypadkowo i będą potrzebować „wyjścia awaryjnego” bez konieczności przechodzenia przez długi proces. Dlatego ważne jest, aby systemy oferowały funkcje takie jak „cofnij” i „ponów”. 
  • Spójność i standardy – użytkownicy nie powinni zastanawiać się, czy różne słowa, sytuacje czy działania oznaczają to samo. Postępuj zgodnie z konwencjami branżowymi i standardami. Nie każ im uczyć się poruszania po internecie na nowo.  
  • Zapobieganie błędom – jeszcze lepiej niż dobra obsługa błędów jest ich zapobieganie. Starannie zaprojektowane systemy powinny zapobiegać problemom, zanim wystąpią. 
  • Rozpoznawanie zamiast przypominania – projekt powinien ograniczać obciążenie pamięciowe użytkownika, prezentując elementy, informacje i opcje w taki sposób, aby były łatwo dostępne, zamiast wymagać od użytkownika pamiętania informacji z jednej części dialogu do drugiej. 
  • Elastyczność i efektywność użytkowania – systemy powinny być elastyczne, umożliwiając zarówno początkującym, jak i doświadczonym użytkownikom efektywne korzystanie z nich. Możliwość dostosowania często używanych akcji może znacznie zwiększyć produktywność. 
  • Estetyczny i minimalistyczny design – interfejsy nie powinny zawierać informacji, które są nieistotne lub rzadko używane. Każdy dodatkowy element informacji w interfejsie konkuruje z istotnymi informacjami i zmniejsza ich względną widoczność. 
  • Pomoc użytkownikom w rozpoznawaniu, diagnozowaniu i naprawianiu błędów – komunikaty o błędach powinny być wyrażone w jasnym języku (bez kodów), precyzyjnie wskazywać problem i konstruktywnie sugerować rozwiązanie. 

Stosując te heurystyki, projektanci mogą tworzyć produkty cyfrowe, które nie tylko spełniają swoje funkcjonalne cele, ale także dostarczają użytkownikom pozytywnych doświadczeń, co jest kluczowe dla sukcesu każdego produktu cyfrowego. Dobry UX to nie tylko estetyka; to przemyślana funkcjonalność, która sprawia, że użytkowanie produktu jest intuicyjne, efektywne i satysfakcjonujące.

Czym zajmuje się UX designer?

UX designer, specjalista od projektowania doświadczeń użytkownika, odgrywa kluczową rolę w tworzeniu intuicyjnych, funkcjonalnych i przyjemnych w użytkowaniu produktów cyfrowych. Jego praca jest złożona i wielowymiarowa, obejmując szereg działań zapewniających, że finalny produkt odpowiada na potrzeby i oczekiwania użytkowników. Oto główne zadania, które wykonuje UX designer: 

  • Prowadzenie badań – projektant UX rozpoczyna od zgłębiania potrzeb i preferencji użytkowników. Wykorzystuje różnorodne metody badawcze, takie jak wywiady, ankiety, testy użyteczności, aby zrozumieć, jak użytkownicy będą wchodzić w interakcję z produktem. 
  • Projektowanie interakcji i architektury informacji – projektant konstruuje strukturę i logikę interakcji w produkcie, decydując, jak informacje będą prezentowane i jak użytkownicy będą z nich korzystać. 
  • Tworzenie prototypów – UX designer tworzy prototypy, które umożliwiają wczesne testowanie i iterację projektu. Prototypy te mogą być zarówno niskiej, jak i wysokiej wierności. 
  • Testowanie i iteracja – przeprowadza testy użyteczności, aby zrozumieć, jak rzeczywiste interakcje użytkowników zgadzają się z założeniami projektowymi, a następnie iteracyjnie udoskonala projekt. 
  • Współpraca zespołowa – pracuje w ścisłej współpracy z programistami, projektantami interfejsów użytkownika (UI), menedżerami produktu i innymi kluczowymi interesariuszami, aby zapewnić spójność i efektywność projektu. 
  • Zapewnienie dostępności – koncentruje się na tworzeniu projektów dostępnych i inkluzjiwnych, aby produkt był użyteczny dla jak najszerszego grona użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami. 
  • Monitorowanie i analiza – po wdrożeniu produktu, UX designer nadal monitoruje jego użyteczność i skuteczność, analizując dane użytkowników i feedback, aby dalej ulepszać doświadczenie użytkownika. 

Praca UX designera wymaga zatem nie tylko umiejętności technicznych i wizualnych, ale także głębokiego zrozumienia ludzkich zachowań, empatii oraz umiejętności analitycznych i strategicznych. Jest to proces ciągłego uczenia się i dostosowywania, mający na celu stworzenie produktów, które są nie tylko funkcjonalne, ale także dostarczają wartości i satysfakcji użytkownikom.

Podsumowanie

User Experience to niezwykle ważny obszar digital marketingu. W dobie, w której o konkurencyjność coraz trudniej walczyć czynnikiem, takim jak cena, to właśnie zapewnienie użytkownikom pozytywnych doświadczeń, może być jednym z kluczy do sukcesu. Warto więc podjąć kroki, które pozwolą zoptymalizować stronę pod kątem UX.  


Powiązane frazy