Cookies, zwane inaczej ciasteczkami, plikami tekstowymi, HTTP cookie lub plikami cookies, to pliki zawierające dane, które są przechowywane na urządzeniu użytkownika (takim jak komputer, tablet lub telefon), gdy odwiedza on stronę internetową. Są używane przez witryny, aby zapamiętać preferencje, aktywność internautów, dostosować treść do ich potrzeb, czy zebrać informacje na temat sposobu korzystania z witryny. Zazwyczaj zawierają one nazwę strony internetowej, określają czas życia ciasteczek oraz unikalny identyfikator, który jest tworzony dla potrzeb bieżącej sesji.
Spis treści:
- Czym są cookies i jak działają?
- Dlaczego warto usuwać regularnie ciasteczka cookies?
- Jakie rodzaje cookies istnieją i jakie są ich funkcje?
- Czy można wyłączyć cookies na stałe i co wtedy się dzieje?
- Jakie informacje mogą być zbierane przez cookies?
- Polityka prywatności – Jak cookies wpływają na prywatność w sieci?
- Cookies a ochrona danych osobowych
- Podsumowanie
Czym są cookies i jak działają?
Ciasteczka (cookies) tworzą się podczas przeglądania witryn internetowych i zapisują się na urządzeniach stacjonarnych oraz mobilnych. Ich głównym zadaniem jest ułatwienie komunikacji między serwerem a przeglądarką, dostosowywanie treści do preferencji użytkownika oraz optymalizacja interakcji z witryną. Dzięki cookies możliwe jest gromadzenie anonimowych statystyk, które pokazują, jak internauci korzystają ze stron i jak prezentowane są im informacje, zachowując przy tym ich anonimowość.
Ciasteczka przechowują różne informacje, takie jak preferencje, dane logowania, adresy IP, informacje o urządzeniu czy historię przeglądanych stron. Wszystkie te dane są przesyłane do serwera, gdzie są analizowane w celu lepszego dopasowania treści, reklam i usług do potrzeb użytkowników.
Wiele serwisów internetowych korzysta z ciasteczek do monitorowania aktywności odwiedzających i zbierania informacji statystycznych. Ponadto ciasteczka są wykorzystywane do śledzenia użytkowników przez systemy reklamowe w celu remarketingu, co pozwala na dostosowywanie reklam do wcześniejszych działań i preferencji użytkownika. Niemniej jednak, ze względu na obawy dotyczące prywatności, niektórzy użytkownicy chcą ograniczyć użycie cookies. Dlatego większość przeglądarek oferuje możliwość kontrolowania ciasteczek, w tym ich blokowania.
Dlaczego warto usuwać regularnie ciasteczka cookies?
Pliki cookies są często wykorzystywane przez firmy do gromadzenia danych o użytkownikach, co może budzić obawy związane z prywatnością. Niemniej jednak wiele stron internetowych oferuje możliwość zarządzania ustawieniami plików cookies, co pozwala użytkownikom kontrolować ich działanie. Istnieje kilka powodów, dla których regularne usuwanie ciasteczek cookies z przeglądarki jest zalecane:
- Ochrona prywatności – regularne usuwanie ciasteczek zapobiega gromadzeniu informacji o użytkowniku i chroni przed przekazywaniem tych danych, osobom trzecim.
- Szybsze przeglądanie treści – zbyt wiele plików cookies w przeglądarce może spowolnić jej działanie i czas ładowania stron. Regularne czyszczenie ciasteczek może poprawić wydajność przeglądarki internetowej.
- Unikanie błędów – przechowywanie starych ciasteczek przez długi czas może prowadzić do uszkodzeń lub błędów w działaniu strony internetowej. Regularne usuwanie pomaga uniknąć tych problemów.
- Kontrola zawartości – systematyczne kasowanie ciasteczek pozwala użytkownikom zachować kontrolę nad tym, jakie informacje gromadzone są przez witryny internetowe. Dzięki temu można ograniczyć ilość danych przekazywanych o sobie w sieci.
Jakie rodzaje cookies istnieją i jakie są ich funkcje?
Istnieje kilka rodzajów plików cookies, które różnią się swoimi funkcjami i zastosowaniem. Dlatego możemy dokonać następującej klasyfikacji:
Ze względu na czas trwania ciasteczek:
- Pliki cookies sesyjne lub tymczasowe (ang. session cookies) – są przechowywane tylko do momentu zakończenia sesji przeglądania witryny i automatycznie usuwane po zamknięciu przeglądarki. Ich głównym zadaniem jest zapewnienie funkcjonalności strony internetowej, np. poprzez zapamiętanie wprowadzonych przez użytkownika informacji, podczas wypełniania formularzy.
- Pliki cookies stałe (ang. persistent cookies) – są przechowywane przez dłuższy czas i mogą być wykorzystywane do identyfikacji użytkownika przy kolejnych wizytach na stronie. Mogą pozostawać na urządzeniu nawet po zamknięciu przeglądarki internetowej. Ich zadaniem jest śledzenie aktywności internauty oraz zapamiętanie jego preferencji m.in. języka czy zapisanych ustawień.
Ze względu na pochodzenie:
- Pliki cookies stron trzecich (ang. third parties cookies) – pliki te są umieszczane na urządzeniach użytkowników przez strony internetowe innych firm niż ta, którą użytkownik odwiedza. Ich celem jest śledzenie aktywności internauty w różnych witrynach i dostarczenie mu odpowiednich reklam, dopasowanych do jego zainteresowań (np. pliki cookies od Google Analytics, YouTube, Facebook).
- Pliki cookies własne (ang. first party cookies) – pochodzą bezpośrednio z witryny, którą się odwiedza. Używa się ich w celu zapamiętania ustawień przeglądarki.
Ze względu na niezbędność umieszczenia ich na stronie internetowej:
- Niezbędne – ich umieszczenie jest konieczne, aby dostarczyć niezbędnych narzędzi, umożliwiających korzystanie z witryny.
- Funkcjonalne – pliki te wzbogacają funkcjonalność serwisu o dodatkowe funkcje, które umożliwiają korzystanie z serwisu.
- Konfiguracyjne – pozwalają na ustawienie swoich własnych preferencji systemowych.
- Reklamowe – dostarczają treści, które są dostosowane do zainteresowań użytkowników.
Warto pamiętać, że ciasteczka są przechowywane po stronie przeglądarki i mogą być odczytane tylko przez witrynę, która je utworzyła. Ciasteczka nie są szkodliwe same w sobie, ale mogą być używane w celach śledzenia lub do wyświetlania reklam dopasowanych do preferencji użytkownika.
Czy można wyłączyć cookies na stałe i co wtedy się dzieje?
Pliki cookies można wyłączyć na stałe w ustawieniach dowolnej przeglądarki internetowej. Po dezaktywacji nie będą zapisywane na urządzeniu. Takie działanie może zaważyć na ogólnej funkcjonalności witryny i wpłynąć m.in. na:
- Koszyk zakupowy – w sklepie internetowym, po upływie pewnego czasu, produkty dodane do koszyka mogą ulec zmianie lub być niedostępne. W takim przypadku trzeba będzie za każdym razem umieszczać je na nowo.
- Preferencje – witryny internetowe mogą nie pamiętać ustawień preferencji, związanych z rozdzielczością ekranu. Po wyłączeniu ciasteczek może okazać się, że każdorazowo trzeba będzie ustawić preferencje korzystania z witryny.
- Źle dopasowane treści – mogą być źle wyświetlane lokalne informacje związane z położeniem.
- Logowanie się – po każdym wejściu na stronę istnieje możliwość, że dane logowania, takie jak login i hasło, nie będą automatycznie zapisane, co będzie wymagać ich ponownego wprowadzenia.
- Jakość przeglądanych treści – istnieje możliwość, że ustawienia języka lub strefy czasowej w witrynie nie zostaną zapamiętane, co będzie wymagać ich ponownego konfigurowania za każdym razem.
Jakie informacje mogą być zbierane przez cookies?
Cookies mogą zbierać różne dane ze stron internetowych:
- Preferencje użytkownika – język, kraj, region.
- Historia przeglądania – informacje o stronach internetowych, które użytkownik odwiedził.
- Dane logowania – nazwa użytkownika i hasło, jeśli użytkownik zdecyduje się zapisać je w ciasteczku.
- Informacje o urządzeniu – typ urządzenia, system operacyjny, rozdzielczość ekranu.
- Informacje o lokalizacji – adres IP lub dane GPS.
- Zachowanie użytkownika na stronie – kliknięcia przycisków, przewijanie strony.
- Preferencje reklamowe – informacje dotyczące reklam lub reklamy, które użytkownik kliknął.
Wszystkie powyższe informacje mogą być używane przez stronę internetową lub osoby trzecie, które personalizują treści oraz reklamy pod preferencje internautów. Ze względu na ich prywatność, wiele krajów wprowadziło przepisy regulujące to, jakie dane mogą być zbierane i jakie działania powinny zostać podjęte przez witryny, aby uzyskać zgodę użytkownika na zbieranie takich informacji.
Polityka prywatności – Jak cookies wpływają na prywatność w sieci?
Wpływ ciasteczek na prywatność jest często przedmiotem dyskusji. Z jednej strony, pliki te mogą pomóc w zapewnieniu lepszej jakości usług i lepiej dopasować zawartość pod użytkowników.
Z drugiej strony każda strona musi wyświetlić komunikat o ciastkach i poinformować, w jakim celu te dane są zbierane. Przykładem może być zbieranie danych o sposobie, w jaki użytkownik korzysta z witryny, które strony internetowe odwiedza, jakie frazy wpisuje, aby uzyskać odpowiedź na określone pytanie. Te informacje mogą być następnie wykorzystywane przez reklamodawców do personalizacji reklam lub sprzedaży danych.
Wiele witryn internetowych wymaga wyraźnej zgody użytkownika na wykorzystanie plików cookies. Użytkownik może wyrazić zgodę na wykorzystanie plików cookies lub zablokować ich użycie w ustawieniach przeglądarki internetowej.
Cookies a ochrona danych osobowych
Właściciele stron internetowych są zobowiązani do informowania użytkowników o stosowaniu plików cookies, a także o celach, dla których dane są zbierane. Użytkownicy powinni mieć możliwość wyrażenia zgody na ich wykorzystanie.
Ważne jest, aby zasady związane z polityką cookies były przestrzegane zgodnie z obowiązującymi przepisami, dotyczącymi ochrony danych osobowych, takimi jak RODO. Pliki te nie powinny być wykorzystywane do celów niezgodnych z przepisami (np. do przetwarzania danych wrażliwych) lub udostępniane osobom trzecim bez odpowiedniej zgody.
Podsumowanie
Ciasteczka, czyli pliki cookies, są wykorzystywane przez reklamodawców do śledzenia działań użytkowników w Internecie i dostosowywania reklam do ich zainteresowań oraz preferencji. Dzięki temu reklamy są bardziej trafne i skuteczne, a użytkownik może otrzymać informacje o produktach lub usługach, które są dla niego najbardziej interesujące.
