Infrastruktura współczesnego e-biznesu

Artykuł skupia się na rozwoju współczesnego biznesu. Niewątpliwie rozwój technologii miał bezpośredni wpływ na strategie biznesowe wielu przedsiębiorstw i rozwój rozbudowanej infrastruktury e-biznesu.
21 lutego 2022

Silny rozwój e-biznesu nigdy nie byłby możliwy, gdyby nie rozkwit Internetu, standaryzacja techniczna i technologiczna w skali ogólnoświatowej oraz globalizacja działalności gospodarczej. W świetle wielu szans, ale i zagrożeń, które niosą za sobą powyższe elementy, zarządzający przedsiębiorstwami zostali zmuszeni do nieustającego przystosowywania się do zmian oraz poszerzania swojej wiedzy i kompetencji.

Spis treści:

  1. Próba definicji biznesu elektronicznego
  2. Istota biznesu elektronicznego
  3. Rozwiązania wykorzystywane w e-biznesie
  4. Infrastruktura biznesu elektronicznego
  5. CRM – zarządzanie relacjami z klientami i PRM zarządzanie relacjami z partnerami
  6. Zarządzanie łańcuchem dostaw SCM 
  7. Planowanie potrzeb materiałowych i zasobów produkcyjnych – MRP
  8. Planowanie zasobów przedsiębiorstwa – ERP
  9. Streszczenie
  10. Podsumowanie
  11. Bibliografia

Badacze e-biznesu i handlu elektronicznego wskazują, że współczesna gospodarka opiera się nie tylko na zasobach ludzkich czy kapitałowych, ale także na informacji, którymi dysponują przedsiębiorstwa. Odpowiednie dane, ich korelacje zestawione z odpowiednim okresem czasu mogą zadecydować o rozwoju przedsiębiorstwa, a brak odpowiedniej wiedzy może spowodować szybki upadek firmy.

W związku z powyższym zarządzający przedsiębiorstwami, coraz częściej zaczęli wykorzystywać nowoczesne systemy technologii informacyjno-komunikacyjnych, czyli Information and Communication Technology –  często określanym jako ICT. Naukowcy zgodni są z tym, że firmy, które cechuje bierność i tworzenie krótkofalowych planów będą wręcz zmuszone by przeorientować się na działania długofalowe, oparte na wiedzy charakteryzując się przy tym innowacyjnością i ekspansywnością. Wprowadzenie takich rozwiązań to proces długotrwały, dlatego przedsiębiorstwa będą zmuszone przyśpieszyć swoje działania.

Próba definicji biznesu elektronicznego

Pochylając się nad istotą e-biznesu, należy przywołać definicję tego zjawiska. Biznes elektroniczny to pojęcie bardzo szerokie i ogólne. Badacze zauważają, że nieustanne zmiany i nowe sposoby ujęcia poszczególnych elementów e-biznesu powoduje duże rozbieżności w jego definiowaniu. Z definicją biznesu elektronicznego wiążą się zarówno pojęcia z zakresu elektronicznego społeczeństwa (e-society) oraz elektronicznego przedsiębiorstwa (e-enterprise), elektronicznej gospodarki (e-economy), a także elektronicznego rządu (e-goverment), jak również węższe „subdyscypliny” takie jak e-banking oraz e-learning.

Zapisz się na newsletter i bądź na bieżąco z naszymi artykułami. Nie przegap najciekawszych tekstów.

Administratorem udostępnionych przez Ciebie danych osobowych jest Ideo Force Sp. z o.o. Podanie danych osobowych jest dobrowolne, jednak ich niepodanie uniemożliwi świadczenie usług na Twoją rzecz. Dowiedz się więcej o zasadach przetwarzania Twoich danych osobowych oraz przysługujących Ci uprawnieniach w Polityce prywatności.

„Biznes elektroniczny obejmuje wszystkie procesy biznesu przeprowadzone elektronicznie. Od wielu lat jest głównym medium i częścią procesów biznesu niemal w każdej firmie. Biznes elektroniczny nie polega wyłącznie na przeprowadzeniu transakcji elektronicznie, ale dotyczy także wszystkich procesów prowadzących do takiej transakcji”.

Definicji e-biznesu jest bardzo dużo – jedne kładą nacisk na to, że całość procesów odbywa się elektronicznie, inne zaś skupiają się na relacji łączącej klienta a przedsiębiorstwo. Bezsprzecznie można wskazać, że biznes elektroniczny stanowi bowiem nowe źródło efektywności, innowacyjności, a także szybkości i nowych sposobów komunikacyjnych. Część badaczy kładzie nacisk właśnie na istotę komunikacyjną. Bowiem według Wojciecha Cellary e-biznes stanowi uogólnienie elektronicznego handlu. Łatwo wskazać, że drogą elektroniczną można realizować nie tylko procesy biznesowe, związane z handlem, lecz również wiele innych. Można wskazać, że elektroniczny biznes dąży do zastąpienia formalnych i nieformalnych dokumentów elektronicznymi i zorganizowanie obrotu nimi na drodze elektronicznej, a także zorganizowanie interakcji międzyludzkich za pomocą mediów elektronicznych zamiast spotkań twarzą w twarz. Z pojęciem e-biznesu niewątpliwie związane są takie zjawiska jak e-commerce i e-economy.

Istota biznesu elektronicznego

Świat handlu elektronicznego, a co za tym idzie e-biznesu przeżywał silny rozkwit w połowie lat 90 ubiegłego wieku. Dzięki silnemu rozwojowi Internetu stworzono warunki do wymiany informacji bez ograniczeń czasowych i geograficznych. W efekcie tych przemian okazało się, że termin handel elektroniczny jest zbyt wąskim pojęciem, aby ująć wszystkie rodzaje transakcji jakie zachodzą za pomocą sieci.

W efekcie tego pojawiła się definicja wcześniej wspomnianego – e-biznesu, wprowadzona przez IBM w 1995 roku. W początkowej fazie oznaczało to transformację kluczowych procesów biznesowych, poprzez użycie technologii internetowych. Następnie dokonała się ewolucja tego pojęcia i tym samym zjawiska biznesu elektronicznego. Wraz z upływem czasu zaczęto kłaść nacisk na różne „subdziedziny” e-biznesu. Wskazywano, że e-biznes jest częścią strategii zarządzania przedsiębiorstwem – przykładowo, firmy stosują cyfrowe rozwiązania, aby stać się bardziej konkurencyjnymi na rynku.

Skupiono się także na aspekcie komunikacyjnym, który zawierał jednorodny sposób komunikacji i współpracy wewnątrz przedsiębiorstwa, ale także poza nim za pomocą Internetu. Komunikacja w e-biznesie odbywa się także pomiędzy innymi przedsiębiorstwami, dostawcami, klientami oraz administracją państwową. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organization for Economic Cooperation and Development – OECD) w projekcie Sectoral e-Business Watch „e-biznes” określa jako „zautomatyzowane procesy biznesowe (zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne) między przedsiębiorstwami, odbywające się za pośrednictwem sieci komputerowych”. Rozwój gospodarki opartej na wiedzy i cyfryzacji ma bardzo duży wpływ na kształtowanie się nowego, poindustrialnego społeczeństwa informacyjnego. 

Rozwiązania wykorzystywane w e-biznesie

Eksperci wskazują, że podstawowym celem wdrożeń rozwiązań cyfrowych w biznesie (e-biznesowych) jest poprawa i wzmocnienie efektywności firm oraz wzrost integracji przedsiębiorstwa z biznesowymi partnerami.

Praktykowane rozwiązania w biznesie elektronicznym można podzielić na wewnętrzne do których zalicza się:

  1. Zarzadzanie relacjami z klientami (Customer Relationship Management – CRM)
  2. Zarządzanie relacjami z partnerami biznesowymi (Partner Relationship Management – PRM)
  3. Planowanie zasobów przedsiębiorstwa (Enterprise Resource Planning – ERP)
  4. Zarządzanie wiedzą (Knowledge Management – KM)
  5. Zarządzanie przepływem pracy (Workflow Management – WM)
  6. Zarządzanie dokumentami (Document Management System – DMS)
  7. Intranet – wewnętrzna sieć przedsiębiorstwa oparta na technologii Internetu

Można wskazać także produkty cyfrowe, które wspomagają komunikację i współpracę:

  1. Zarządzanie treścią (Content Management – CM)
  2. Zarządzanie pracą grupową (Groupware Management – GM)
  3. Zarządzanie łańcuchem dostaw (Supply Chain Management – SCM)
  4. Wspólne prognozowanie, planowanie i uzupełnianie zapasów (Collaborative Planning, Forecasting and Replenishment – CPFR)
  5. Ekstranet – zewnętrza sieć przedsiębiorstwa oparta na Internecie

Wyróżnia się także narzędzia handlu elektronicznego (e-commerce) obsługujące m.in. transakcje B2B (bussines to bussines) oraz B2C (bussines to customer).

Źródło:Powyższy podział i korzyści płynące z rozwiązań cyfrowych został opracowany na podstawie: C. Żurak-Owczarek, E-biznes w wymiarze globalnym i lokalnym. Analiza i próba oceny, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013, s. 20 i n.

Infrastruktura biznesu elektronicznego

Infrastruktura w kontekście e-biznesu odnosi się do wszystkich połączeń sprzętu komputerowego takiego jak serwery czy sieci przewodowe i bezprzewodowe oraz aplikacje.

CRM – zarządzanie relacjami z klientami i PRM zarządzanie relacjami z partnerami

Systemy wspomagające zarządzanie relacjami z klientem powstawały już w połowie lat 90 ubiegłego wieku. Istotą takich produktów była możliwość kreowania i utrzymywania pozytywnych relacji z klientem. Eksperci wskazują, że idea CRM polega na integracji informacji, danych i zdarzeń zachodzących w przedsiębiorstwach dotyczących poszczególnych klientów. Literatura przedmiotu poświęcona e-biznesowi wyróżnia trzy podstawowe rodzaje oprogramowania.

Pierwszym z nich jest operacyjny (operational) CRM, który obejmuje działania, które dają możliwość obsługi w czasie rzeczywistym we wszystkich systemach, w których konsument styka się z przedsiębiorstwem. Do najczęstszych czynności realizowanych przez tego typu systemy należą: obsługa klienta, fakturowanie, zarządzanie marketingiem.

Drugim oprogramowaniem jest CRM kontaktowy (collaborative), który nazwany jest także kooperacyjnym. Polega on na koordynowaniu kanałami komunikacyjnymi z klientami, dostawcami, a także partnerami biznesowymi. Rodzaj oprogramowania CRM nazywany analityczny (analytical) to zbiór aplikacji, które umożliwiają gromadzenie, przechowywanie, przetwarzanie, a także interpretowanie danych o klientach. Dane mogą być gromadzone z wielu źródeł – przykładowo hurtownie danych. Warto zauważyć, że aplikacje analityczne CRM są wyposażone w opcje personalizacji analiz pod kątem korzystającego z niej użytkownika.

Koncepcja zarządzania relacjami z partnerami – PRM jest nastawiona na podwyższenie efektywności współpracy z partnerami handlowymi m.in. z dostawcami. PRM wspiera obsługę pośrednich kanałów dystrybucji. Takie systemy umożliwiają zarządzanie procesami zamawiania, uzgadniania warunków dostawy a także kontrolę i realizację zamówienia.

Zarządzanie łańcuchem dostaw SCM 

Systemy wspomagające łańcuch dostaw łączą w sobie producentów oraz usługodawców. Te podmioty współpracują ze sobą w celu przetwarzania i przemieszczania się towarów i usług. Termin „zarządzanie łańcuchem dostaw” zostało po raz pierwszy użyty przez przedsiębiorstwo konsultingowe na początku lat 80 ubiegłego wieku i oznacza „aktywne zarzadzanie czynnościami wykonywanymi w ramach łańcucha dostaw oraz relacjami panującymi między poszczególnymi jego ogniwami w celu zmaksymalizowania wartości dla klienta oraz osiągniecia trwałej przewagi konkurencyjnej”. Warto zauważyć, że pojęcie zarzadzanie elektronicznym łańcuchem dostaw pojawiło się w drugiej połowie lat 90. wraz z rozwojem handlu elektronicznego opartego na Internecie.

Zarządzanie łańcuchem dostaw SCM zawiera zintegrowane planowanie oraz kierowanie realizacją operacji przemieszczania zasobów – zarówno rzeczowych, jak informacyjnych. Głównym zadaniem systemu SCM jest dostarczanie właściwych produktów właściwemu konsumentowi, w odpowiednim czasie i w odpowiedniej cenie. Planowanie i realizacja obejmują obszary zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji oraz zwrotów. Realizacja narzędzia SCM jest możliwa wtedy, kiedy zastosuje się zaawansowane narzędzia informatyczne.

Planowanie potrzeb materiałowych i zasobów produkcyjnych – MRP

Metoda planowania potrzeb materiałowych (Material Requirements Planning MRP), która stała się podstawą systemu informatycznego wspomagającego planowanie oraz harmonogramowanie produkcji, powstała latach 50. XX w. Zdaniem badaczy metoda ta jest prosta w swoich założeniach, ale początkowo nie znalazła większego zastosowania w praktyce. Powodem tego był fakt, że wymagała ona przeliczania ogromnych ilości danych, opisujących strukturę wyrobów, cykle realizacji (produkcji i dostaw zewnętrznych), zapasy wyrobów gotowych i półfabrykatów. Od połowy lat 60 ubiegłego wieku w efekcie pojawienia się komputerów umożliwiających efektywne przetwarzanie dużych zbiorów danych metodę̨ MRP zaczęto coraz częściej używać w codziennej pracy.

Od 1960 roku system MRP przeszedł znaczny proces ewolucji. Początkowo opisywany moduł umożliwiał dekompozycję planu produkcji wyrobów w plan potrzeb elementów składowych wytwarzanych oraz nabywanych, z dokładnym podaniem dla każdego składnika ilościowo-czasowych parametrów przepływu. Pierwsze aplikacje przekształcały plan produkcji wyrobów w plan realizacji komponentów drogą rozwinięcia potrzeb na produkt wyższego poziomu. Obliczano popyt brutto, który następnie był porównywany z zapasem i otwartymi zleceniami w planowanym horyzoncie na każdym poziomie struktury wyrobu celem ustalenia potrzeb netto.

Następnie MRP rozszerzono o planowanie zapotrzebowania na pozostałe zasoby, niezbędne do wykonania zadań, czyli komputery, maszyny/urządzenia, pracowników oraz przestrzeń produkcyjną. Taki ruch umożliwił planowanie materiałowe i planowanie zdolności produkcyjnych w zamkniętej pętli procesu produkcyjnego. W efekcie to dało możliwość na bieżąco reagować na zmieniające się parametry produkcji. Kolejnym etapem rozwoju MRP było połączenie informacji o przebiegu produkcji oraz sprzedaży ze sterowaniem procesami. Następnie system wyposażono w procesy realizowane przez działy marketingu i finansów. Dalszy rozwój metody pozwolił na integrację w zakresie rachunkowości przedsiębiorstwa i planowaniem strategicznym. Efektem tej konwergencji była konstrukcja systemów oferujących zintegrowane podjęcie do zarządzania zasobami wytwórczymi.

Planowanie zasobów przedsiębiorstwa – ERP

Silny rozwój technologii i globalizacja była bezpośrednim przyczynkiem zmian w funkcjonowaniu przedsiębiorstw. Firmy, aby się utrzymać w tak dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości poszukują narzędzi, które ułatwiłyby dostosowanie, przetwarzanie, a także rozwój w nowych warunkach. Popyt ten wyraził się m.in. w zapotrzebowaniu na nowe systemy informatyczne. Celem systemów ERP jest pełna integracja wszystkich szczebli zarządzania przedsiębiorstwem. Obszary, które wspomaga ERP to m.in. zarządzanie zasobami ludzkimi, sterowanie zapasami, zarządzanie zakupami, obsługa sprzedaży i marketingu, zarządzanie dystrybucją, serwisem, a także rozliczanie majątku. Systemy umożliwiły w późniejszym czasie także modelowanie i sterowanie procesami biznesowymi, głównie w aspekcie rzeczowym. W efekcie rozwiązania ERP stały się w centrum zainteresowania wielu przedsiębiorstw, ponieważ starali się oni zoptymalizować wszystkie procesy, a przede wszystkim stać się bardziej wydajnym i konkurencyjnym na rynku.

We współczesnym świcie o konkurencyjności przedsiębiorstw decydują w dużej mierze – oprócz aktywnej komunikacji w Internecie, rozwiązania niematerialne. Podstawowe znaczenie dla wielu instytucji mają technologie informacyjno-komunikacyjne – ICT.

Streszczenie 

  • Silny rozwój e-biznesu nigdy nie byłby możliwy, gdyby nie rozkwit Internetu.
  • Badacze e-biznesu i handlu elektronicznego wskazują, że współczesna gospodarka opiera się nie tylko na zasobach ludzkich czy kapitałowych, ale także na informacji, którymi dysponują przedsiębiorstwa.
  • Odpowiednie informacje, korelacje ich zestawione z odpowiednim czasem mogą zadecydować o rozwoju przedsiębiorstwa, a brak odpowiednie wyposażenia w wiedzę może spowodować szybki upadek firmy.
  • Biznes elektroniczny to pojęcie bardzo szerokie i ogólne. Badacze zauważają, że nieustanne zmiany i nowe sposoby ujęcia poszczególnych elementów e-biznesu powoduje duże rozbieżności w jego definiowaniu.
  • Infrastruktura w kontekście e-biznesu odnosi się do wszystkich połączeń sprzętu komputerowego takiego jak serwery czy sieci przewodowe i bezprzewodowe oraz aplikacje.
  • Idea CRM polega na integracji informacji, danych i zdarzeń zachodzących w przedsiębiorstwach dotyczących poszczególnych klientów.
  • Koncepcja PRM jest nastawiona na podwyższenie efektywności współpracy z partnerami handlowymi m.in. z dostawcami.

Podsumowanie

Rozwój technologii ma wpływ na zmiany w strategiach biznesowych. Dużym asumptem zmian w zakresie rozwiązań cyfrowych w przedsiębiorstwach jest także zmieniające się przepisy i nastawienie na digitalizację. Internet także dał możliwość powstania zupełnie nowych modeli biznesu – m.in. związane z handlem elektronicznym i koncepcji organizacji wirtualnej. Wychodzenie poza schematyczne, tradycyjne ramy przedsiębiorstwa sprawić dużą przewagę nad konkurencją.

Bibliografia:

  1. A. Hartman, J. Sifonis, J. Kador - E-biznes. Strategie sukcesu w gospodarce internetowej
  2. C. Żurak-Owczarek - Elektroniczny łańcuch dostaw i jego infrastruktura
  3. C. Żurak-Owczarek - E-biznes w wymiarze globalnym i lokalnym. Analiza i próba oceny
  4. Ch. Poirier, M. Bauer - E-Supply Chain
  5. D. Nojszewski - Biznes elektroniczny w: e-monitor
  6. W. Cellary - Elektroniczny biznes, bezpieczna gospodarka elektroniczna
  7. Kontinuum elektronicznego biznesu z perspektywy użytkownika, nr 7/8
Tomasz Łysoń
AUTOR
Specjalista ds. content marketingu
Napisz do mnie
UDOSTĘPNIJ
in tw fb
Ocena artykułu:
Twoja ocena:
Średnia ocen użytkowników 5.0 na podstawie 4 ocen

Inne wpisy